Publikowany scenariusz przeznaczony jest do realizacji w trakcie zajęć dydaktyczno- wyrównawczych w klasach I lub II szkoły podstawowej. Stosowałam go tez w trakcie zajęć korekcyjno- kompensacyjnych. Ćwiczenia angazują dziecko wielozmysłowo, co bardzo wazne jest wpracy z młodszymi dziećmi.
Cel: opanowanie różnic w wymowie i pisowni spółgłosek syczących i szumiących ( s, z, c - sz, ż, cz ).
Pomoce: nagrania odgłosów, karty z ilustracjami przedmiotów, ilustracje przedmiotów, podpisy do ilustracji, wyrazy na paskach kartonu
Przebieg zajęć: Zad.1.Odgłosy.
Dzieci siedzą w kręgu i wysłuchują odgłosy, po każdej ekspozycji próbują naśladować z odpowiednią modulacją głosu: Syk powietrza - sssssssssss, przejeżdżające samochody wyścigowe- zzzzzzz, zzzzzz, zzzzz; Cykanie świerszcza - cyt, cyt, cyt, szum drzew- szszsz, szszszsz, Odgłos pracy wiertarki: żżżżż, żżżżżz, żżżżżż; odgłos ciężkich kroków po błocie: człap, człap, człap. Po wspólnej zabawie prowadzący najpierw całej grupie, potem każdemu z osobna każe wypowiadać ciągi spółgłosek: -buzia uśmiechnięta, zęby się zbliżają, język leży za dolnymi zębami i mówimy: s z c; z s c; c z s; z c s; -buzia robi ryjek- wysunięte do przodu usta ułożone w owal- i wypowiadamy: sz, ż, cz,/ cz, sz, ż;/ ż sz cz,
Zad.2. Rymowanki
Dokończ rymowanki : Lata osa koło ...... . Leci muszka koło ..... . Przyjdzie koza do ....... . Leci pszczoła do Wojtusia ....... Hen z daleka płynie ......... .
3. Zagadki
Dzieci dobierają się w pary, na środku leżą odwrócone karty z rysunkiem do dołu, karty przedstawiają przedmioty, w których nazwie znajdują się spółgłoski szumiące lub syczące. Dzieci ciągną karty na przemian starają się opisać ten przedmiot tak, aby kolega odgadł nazwę. Proponowane wyrazy: maska, sok, owoce, nos, owca, szczotka, suszarka, szal, pszczoła, czołg, nauczycielka, czapka.
4. Ćwiczenia relaksacyjne
Dzieci rytmicznie wypowiadają słowa z improwizacja ruchową: głowa, ramiona, kolana, pięty, kolana, pięty, oczy uszy, usta, nos / powtarzają 3 razy, coraz szybciej, pokazując/
Ćwiczenia oddechowe- wciągamy powietrze nosem jednocześnie unosimy ręce bokiem do góry, chwilę wstrzymujemy oddech i gwałtownie wydmuchujemy , buzia ułożona do uśmiechu, (s, c, z,). Ćwiczenie powtarzamy, przy wydmuchu buzię układamy w ryjek (sz, cz, ż). 5.Dobieranie wyrazów
Dzieci otrzymują po 3 ilustracje, mają znaleźć podpisy / trudne fonetycznie/ wśród zgromadzonych różnych napisów; 1/ wyrazy z sz w sąsiedztwie głosek utrudniających wymowę (s, c, z, cz, ) -szałas, szczotka, suszarka, deszcz, pszczoła, szczypiorek, zeszyt, listonosz; 2/ wyrazy bez sz, ale podobne fonetycznie: -autobus, laska, kłosy, skakanka, śrubka, naleśnik, huśtawka, ślimak, serce; 3/ wyrazy z cz w sąsiedztwie utrudniających wymowę: -kleszcze, czosnek, smoczek, słoneczniki, chusteczka, ciasteczko, płaszcz; 4/ wyrazy bez cz, podobne fonetycznie: -bocian, noc, latawiec, klocki, cebula, pałac, paproć, nici, ciągnik. Dzieci nazywają obrazki, potem szukają podpisów. Wklejają podpisy do zeszytów ( lub na kartce ) piszą te nazwy .
6. Porządkowanie wyrazów
Dzieci całą grupą porządkują wyrazy według kolejności w :
|
W nagłosie
|
W śródgłosie
|
W wygłosie
|
sz
|
szafa szosa szal szyba
|
kasztan koszyk maszt baszta
|
grosz mysz kosz
|
cz
|
czarodziej czosnek czapka czołg
|
paczka kaczka beczka wnuczek
|
mecz klucz płacz mlecz
|
szcz
|
szczotka szczypiorek szczur szczebel
|
piszczałka włoszczyzna kleszcze paszcza
|
deszcz chrząszcz tłuszcz bluszcz
| Dzieci wybierają po jednym wyrazie z każdej grupy zapisują go w zeszycie i ilustrują. Ilustrowanie mogą dokończyć w domu, mają zapamiętać zapisane wyrazy.
opracowała: Alina Kowalik
|